Verhaal van Annie Dorothea Richter

Sophiastraat 53, Gouda

Annie Dorothea Richter (23) woonde hier ruim een half jaar.

Ze werd op 28 december 1919 geboren in Annaberg in het Ertsgebergte. Volgens haar Joodse Raadkaart was ze kraamhulp en werkte als hulp in de huishouding.

Begin augustus 1939 ontvluchtte ze nazi-Duitsland en kwam naar Den Haag. Via Rotterdam en Doorn kwam ze uiteindelijk op 28 februari 1942 in Gouda terecht. Daar woonden vanaf augustus 1941 haar toen 26-jarige broer Gerhard en 21-jarige schoonzus Gertrud Richter-Kraus. Annies broer Gerhard had -toen dat nog kon- een handel in lampenkappen en gordijnen.

In Gouda werkte Annie een half jaar als nachtzuster in het Centraal Tehuis. Directrice Sara Teixeira de Mattos vertelde ds. van Itterzon over de razzia’s eind 1942, hij schreef erover in het boek ‘Gouda in de Tweede Wereldoorlog’. In mijn boek ‘Hier Woonden – Stolpersteine Gouda’ haal ik wat zij hem vertelde aan op pagina 157 en 158 in mijn verhaal over de bewoners van de Oosthaven 31. ‘Geen week ging voorbij of we kregen in ons Tehuis bezoek van de Hollandse politie; dat waren kerels die de schone opdracht hadden zogenaamd joden op te halen. Veel van ons personeel moest mee …’ Het is heel goed mogelijk dat Annie een van die opgepakte personeelsleden van het bejaardentehuis is geweest.

Op een foto uit de collectie van Tom Verwaijen in mijn boek zie je Annie achteraan derde van links. Daar staan ze temidden van personeelsleden in de tuin van het Centraal Tehuis. Allen dragen een Jodenster op hun kleding, dus het is bijna, of al, zomer 1942. Naast haar staat Bertus Meijer, neef van Leo Vroman, hij werkte hier als dienstknecht. Niet lang daarna werd Annie opgepakt. Ook met Bertus en zijn zus Puck die als dagverpleegster werkte in het tehuis liep het slecht af.

Op 14 oktober 1942 werd Annie gevangengezet in Westerbork. Hier zat ze bijna een jaar vast. Misschien kon ze zich als jonge zuster nog een tijd handhaven in het doorgangskamp, het ziekenhuis was er groot en goed geoutilleerd. Op 31 augustus 1943 kwam dan toch haar deportatie naar Auschwitz, hier werd ze direct na aankomst vermoord.

Annies broer Gerhard en zijn vrouw Gertrud werden ruim een maand na Annie opgepakt door de politie en een paar dagen later begin december 1943 gevangen gezet in Westerbork. Annie was toen al gedeporteerd en vermoord. Op hun Joodse Raadkaarten zie je, dat ze in Westerbork bevrijd werden. Een paar jaar na de oorlog emigreerde het echtpaar met hun in Gouda geboren dochter en zoon naar Canada.

Eén Stolperstein herinnert nu voor dit adres aan Annie Dorothea Richter.