Stolpersteine Route: 9. Achter de Vismarkt 72
5 Stolpersteine voor het gezin Van Monnikendam-Mok met schoondochter
In de stoep van Achter de Vismarkt 72 liggen vijf Stolpersteine voor het gezin van Monnikendam-Mok. Het gaat om een echtpaar met twee zonen en hun schoondochter.
Maurits van Monnikendam (57) was bakker, broodbezorger en beheerder van de Joodse begraafplaats. Zijn vrouw Esther van Monnikendam-Mok (59) was kaasmaakster, zoon Leon (26) bakker en Hartog (23) meubelmaker.
Hartog verloofde zich in november 1941 met zijn nicht Jansje Mok (27). Jansje kwam uit Nijkerk en was apothekersassistente in Amsterdam. Ze zijn op 5 april 1943 nog getrouwd. Hartog vond het pijnlijk om niet samen met haar te zijn op het verplichte transport. Het huwelijk vond plaats in Gouda. Al snel daarna moesten de gezinsleden op transport.
Jansje werd op 9 juli 1943 vermoord in Sobibor, haar man Hartog op 18 december 1943 in Auschwitz. Broer Leon kwam op 21 januari 1945 om het leven in Auschwitz. Dit was vlak voor de bevrijding van het kamp, misschien was het bij een dodenmars. Vader Maurits en moeder Esther stierven in Sobibor op 14 mei 1943.
De inmiddels overleden mevrouw Annie de Pater-Verkerk vertelde over hen in haar Herinneringen aan de familie Van Monnikendam uit Gouda. “Nadat ik van de huishoudschool kwam in 1938, ben ik in betrekking gekomen bij de familie Van Monnikendam. Mijnheer was zelf bakker en had een gedeelte in de bakkerij van toen firma Goedewaagen in de Vissteeg. Zelf had hij zijn eigen klanten, maar op zondag bakte hij en bezorgde hij met zijn karretje bij veel andere klanten brood. Het was een leuke man en hij werkte hard.
Mevrouw ging iedere morgen naar de boerderij op de Ridder van Catsweg, waar onder toezicht van haar koshere kaas gemaakt werd. Altijd op de fiets door weer en wind, alle goeds over haar.
Op Sabbatavond ging ik toen met mijn moeder er naar toe om alles te regelen, waar altijd het bordje met koekjes en snoepjes voor mij klaar stond. Ik heb een heel fijne tijd gehad bij deze voor mij lieve mensen, en heb veel herinneringen aan ze. Na afscheid genomen te hebben heb ik nooit meer iets gehoord of gezien van hen.
1. Wijdstraat 17, 2801 KA Gouda
2
2. Lage Gouwe 34, 2801 LG Gouda
3
3. Lage Gouwe 84, 2801 LH Gouda
4
4. Hoge Gouwe 123, 2801 LM Gouda
5
via de Dirk Crabethbrug van de Hoge naar de Lage Gouwe
6
6. Lage Gouwe 144, 2801 LL Gouda
7
7. Lange Groenendaal 82, 2801 LV Gouda
8
8. Lange Groenendaal 38, 2801 LT Gouda
9
9. Achter de Vismarkt 72, 2801 ND Gouda
10
10. Oosthaven 31, 2801 PD Gouda
11. Lange Tiendeweg 54, 2801 KJ Gouda
12
12. Wilhelminastraat 60, 2801 XK Gouda
13
13. Markt 43, 2801 JK Gouda
14
14. Markt 54, 2801 JL Gouda
15
15. Hoogstraat 1, 2801 HG Gouda
16