Some do’s en don’ts wanneer je in een orthodox Joodse sjoel bent
Een sjoeldienst op sjabbat(zaterdag)ochtend duurt ongeveer twee uur en begint meestal om 9.00 uur of 9.30 uur. Wie als buitenstaander komt, hoeft niet stipt op tijd te zijn. Een half uur of drie kwartier na het begin van de dienst is een prima tijd om binnen te lopen. Zet wel je mobiele telefoon uit.
Er is een mannen- en een vrouwendeel. Dus realiseer je wanneer je samen met je echtgeno(o)t(e) binnenkomt, dat je voor de duur van de dienst niet bij elkaar kunt zitten.
Mannen en getrouwde vrouwen dragen iets op hun hoofd. Voor mannen is dat meestal een keppel (kipa), maar in beginsel voldoet ieder hoofddeksel. Vraag, wanneer je bent uitgenodigd door iemand om in sjoel te komen, van tevoren een keppel of vraag bij binnenkomst er onmiddellijk naar.
De dienst voltrekt zich vrijwel geheel in het Hebreeuws. De gebeden en de uit de Torarol voor te lezen stukken staan in boeken met een Nederlandse vertaling zodat je, wanneer je weet waar in de dienst men zich bevindt, weet wat er wordt gezegd.
Sommige gebeden worden staand gezegd, bij andere kun je zitten. Er wordt ook gestaan wanneer er met de Torarol wordt gelopen of wanneer de kast waarin de rol wordt opgeborgen geopend is.
In of tegen één wand bevindt zich een kast met een gordijn er voor. Hier worden de Torarollen bewaard. Hoewel de stoelen niet altijd in die richting staan opgesteld, worden sommige gebeden wel staand in de richting van die, oostelijke, muur uitgesproken.
Hoewel er zo nu en dan wel wat wordt gepraat in sjoel, is het gedurende sommige gebeden in ieder geval niet toegestaan te spreken.
Als de sjoeldienst ten einde is, wensen de sjoelbezoekers elkaar in het Hebreeuws ‘sjabbat sjalom’ of ‘gut sjabbes’.
Na afloop van de dienst is er meestal nog een bijeenkomst voor de gemeenteleden, de kiddoesj, waarbij een kopje koffie wordt gedronken en de onderlinge contacten worden onderhouden.
Daarmee komt de rol van de sjoel in andere dan de puur religieuze zin tot uitdrukking. De sjoel wordt dan ook een ontmoetingsplaats, waar gezelligheid en saamhorigheid van een persoonlijk en gezamenlijk netwerk worden gesmeed en geconsolideerd.