Prachtige afronding

Een van de eerst geplaatste Goudse Stolpersteine in april 2011 herinnerde aan de 9-jarige Edith Roseij Beek. In haar eentje dook ze onder in Zwammerdam. Daar werd het meisje verraden. Ze werd vermoord in Auschwitz. Haar ouders en broer moesten met dit verlies leven.

Nu na veertien jaar zijn afgelopen dinsdag de laatste twee Stolpersteine geplaatst voor de 31-jarige Siegfried Seemann en 76-jarige Herman Salomon Hamburger. Ook hun trieste verhalen heb ik al doorgegeven.

Er waren veel mensen op deze koude zonovergoten middag. Het was een mooi, ingetogen samenzijn. Gunter Demnig metselde als vanouds de Stolpersteine in de stoepen op De la Reijlaan en de Bogen. Ik vertelde de verhalen en las Inez’ gedicht ‘stolpersteine’ voor. Donald en Karel zeiden kaddiesj en de aanwezigen legden kiezelsteentjes op de pasgeplaatste Stolpersteine.

Dichter Klara Smeets droeg haar prachtige Stolpersteinegedicht voor op de Bogen. Ook burgemeester Pieter Verhoeve sprak op deze laatste plek. Hij toverde voor Gunter en mij ter ere van de afronding van het project een bijzonder geschenk te voorschijn. Een boekje in de vorm van een Stolperstein, bedacht en gemaakt door Peterpaul Kloosterman en de Drukkerswerkplaats.

Daarin het gedicht ‘stolpersteine’ van Inez Meter en het gedicht ‘en wij’ van Jeffrey van Geenen. Zijn antwoord op het gedicht van Inez. Wat zou zij dit prachtig hebben gevonden. Ook Jeffrey droeg zijn mooie gedicht voor.

Op 134 adressen zijn nu weer 389 namen terug in onze stad. Ze vormen een spoor door Gouda. Zeer veel dank allen voor de warme emotionele, financiële en praktische steun voor dit geweldige herinneringsproject. En alle eer voor kunstenaar Gunter Demnig, die deze decentrale monumentjes heeft ontworpen.

Hierbij foto’s van de laatste plaatsing van Rinus Lasschuyt .